Cuộc thi VIETBUIDL 2025, do SSID phối hợp cùng U2U Network tổ chức đã khép lại sau gần ba tháng diễn ra. Sau nhiều vòng thẩm định gắt gao, 12 đội xuất sắc nhất đã được vinh danh tại các hạng mục như DePIN, AI, và Ứng dụng người dùng.
Giữa hàng trăm ý tưởng, Pencil Finance - một startup đến từ Mỹ với đội ngũ sáng lập trẻ người Việt và Đông Nam Á - được xướng tên Quán quân hạng mục “Ứng dụng người dùng” – một giải thưởng dành cho những dự án đưa blockchain đến gần hơn với cuộc sống thực.
Khác với nhiều dự án công nghệ xoay quanh đầu tư hay giao dịch, Pencil Finance chọn một hướng rất “chạm đất”: Giải bài toán học phí đại học – thứ tưởng nhỏ nhưng từng khiến hàng triệu sinh viên ở Đông Nam Á “nhỡ bước” trước cánh cổng giảng đường.
Khi tên Pencil Finance vang lên, màn hình lớn hiện những ô cửa sổ trực tuyến và nụ cười từ xa của những gương mặt trẻ và nụ cười trẻ trung từ bên kia bán cầu. Đội không thể có mặt tại Việt Nam, nhưng ngay sau lễ vinh danh, họ kết nối trực tuyến để chia sẻ câu chuyện về cơ hội học tập và con đường đi tiếp của người trẻ.
'Bọn mình không định nói chuyện crypto, bọn mình nói về con đường đến giảng đường' - một thành viên trong đội mở lời. Câu chuyện của các thành viên sáng lập Pencil Finance sau đó đều nói về con đường đến giảng đường – nơi học phí từng là rào cản của hàng triệu sinh viên Đông Nam Á.
Bốn bước – từ hồ sơ đến tiền học
Tại Việt Nam và nhiều nước Đông Nam Á, học phí đại học từ lâu đã là ranh giới mong manh giữa ước mơ và thực tế. Mỗi năm, hàng trăm nghìn sinh viên phải tạm gác giấc mơ học tập vì không đủ khả năng đóng học phí đúng hạn – một vấn đề tưởng nhỏ nhưng chạm đến cấu trúc tài chính và cơ hội bình đẳng của cả xã hội.
Pencil Finance chọn cách bắt đầu từ “nguồn nước đầu tiên” của dòng vốn – nơi khởi tạo các khoản vay học phí.
Thay vì giải bài toán ở khâu cuối (tìm người tài trợ cho từng sinh viên riêng lẻ), họ giúp các đơn vị khởi tạo khoản vay uy tín tại địa phương tiếp cận nguồn vốn rẻ và minh bạch hơn, nhờ mạng lưới tài chính phi tập trung (DeFi). Từ đó, học phí được tài trợ với điều kiện công bằng, có giám sát, và không biến người học thành gánh nặng tín dụng.
Đội ngũ không chỉ nói bằng lý thuyết. Họ dẫn chứng những câu chuyện thực tế: Một sinh viên ở Philippines từng phải nghỉ học một học kỳ vì trường yêu cầu đóng học phí trọn gói; hay một nhóm sinh viên Việt Nam được tiếp tục học nhờ gói vay được Pencil hỗ trợ token hóa và cấp vốn ngay trong vòng 24 giờ.
'Đằng sau mỗi con số là một giấc mơ đi học' - đại diện Pencil Finance nói. Pencil Finance mô tả quy trình của mình như “một vòng vốn nhỏ, minh bạch” — nơi sinh viên, trường học, đơn vị tài chính và nhà đầu tư gặp nhau qua công nghệ.
- 1. Nộp hồ sơ tại chỗ: Sinh viên đăng ký khoản vay thông qua đơn vị khởi tạo tại địa phương. Họ không cần hiểu blockchain, chỉ cần cung cấp hồ sơ học tập và thông tin cơ bản.
- 2. Thẩm định & phê duyệt: Đơn vị khởi tạo đánh giá điều kiện của sinh viên, sau đó gộp các khoản vay đủ tiêu chuẩn thành một danh mục tài trợ.
- 3. Token hóa & cấp vốn: Pencil token hóa gói khoản vay và phân bổ nguồn vốn từ các nhà cho vay toàn cầu trong hệ sinh thái DeFi. Tất cả giao dịch đều được ghi nhận on-chain, giúp người góp vốn thấy tiền đi đâu, về đâu, mà vẫn đảm bảo ẩn danh người vay.
- 4. Giải ngân thẳng tới trường: Sau khi danh mục được cấp vốn, đơn vị khởi tạo chuyển học phí trực tiếp cho nhà trường. Sinh viên bắt đầu kỳ học mà không phải cầm tiền mặt, không lo chậm trễ.
Mọi mốc chính của dòng tiền đều được ghi lại trên chuỗi ở mức phù hợp, bảo vệ dữ liệu cá nhân nhưng vẫn đảm bảo giám sát dòng vốn.
Toàn bộ quy trình gói gọn trong bốn bước, nhưng đủ để tái thiết lại cách tài trợ học phí truyền thống — công bằng hơn, minh bạch hơn và ít rủi ro hơn.
Công bằng – mở rộng cánh cửa đúng cách
Với Pencil, “công bằng” không phải là cho đi vô điều kiện, mà là mở đúng cánh cửa, theo đúng cách: Dự án chỉ hợp tác với trường học, tổ chức tín dụng và đối tác địa phương có uy tín, đảm bảo người học được hỗ trợ trong một hệ thống minh bạch, có cơ chế kiểm soát rủi ro rõ ràng.
Nhờ vậy, sinh viên được tiếp cận nguồn vốn có chi phí hợp lý, không phải chịu mức lãi suất cao hoặc những điều khoản phức tạp như các kênh vay phi chính thức.
Khi người học gặp biến cố — như ốm đau, mất việc hay phải tạm dừng học — đối tác địa phương có thể linh hoạt áp dụng các chính sách ân hạn, hoãn trả, hoặc tái cấu trúc khoản vay. Điều đó giúp giữ lại niềm tin và cơ hội học tập, thay vì để rủi ro tài chính trở thành lý do khiến một sinh viên phải bỏ dở giấc mơ đại học.
Các nhà sáng lập Pencil gọi đây là “vòng vốn có trách nhiệm”: dòng tiền được ghi nhận, được giám sát, nhưng vẫn mang tính người — nơi blockchain không thay thế lòng tin, mà làm cho lòng tin có thể đo được.
Win – Win cho người học và nguồn vốn có trách nhiệm xã hội”
Ở Đông Nam Á, học phí vẫn là rào cản âm thầm nhưng bền bỉ khiến nhiều ước mơ dở dang. Pencil Finance không “vá” ở khâu cuối, mà giải bài toán ngay từ đầu vào – nơi nguồn vốn được phân phối công bằng và minh bạch đến những đơn vị khởi tạo uy tín.
Với sinh viên, đó là ranh giới giữa việc tiếp tục học hay phải dừng lại. Với nhà đầu tư, đặc biệt là những người tìm kiếm lợi nhuận gắn với trách nhiệm xã hội (impact investors), đây là một cơ hội đầu tư “có ý nghĩa” – nơi lợi suất không chỉ đo bằng phần trăm, mà bằng số người được bước vào giảng đường.
Trong buổi nói chuyện, đội ngũ Pencil chia sẻ một ví dụ cụ thể:
Tháng 6/2025, một nhà cho vay DeFi đã tài trợ gói vay trị giá 1 triệu USD, đạt lợi suất 9%, và 22 sinh viên tại Việt Nam và Philippines đã được tiếp tục học nhờ khoản vốn đó. Phía sau con số ấy không chỉ là lợi nhuận, mà là 22 hành trình học tập được nối dài, 22 tương lai chưa bị gãy quãng.
'Khi vốn được luân chuyển đúng cách, cả người học lẫn người cho vay đều đang góp phần xây dựng một tương lai công bằng hơn' - đại diện nhóm chia sẻ.
Chia sẻ thêm về quá trình vận hành dự án, đại diện Pencil Finance cho biết, chỉ trong 1–3 tháng gần đây, dự án đã ghi nhận những kết quả đầu tiên từ việc triển khai thực tế:
- 4 đơn vị khởi tạo khoản vay chính thức tham gia hệ thống.
- Gói vay đầu tiên trị giá 1 triệu USD được cấp vốn on-chain.
- Chưa ghi nhận khoản trễ hạn nào kể từ khi giải ngân.
Những con số còn nhỏ, nhưng mỗi dữ kiện là một bước vận hành thật – từ hợp đồng đầu tiên, đến sinh viên đầu tiên được nhận tiền học. “Đó mới chỉ là khởi đầu, nhưng là hành động thật” - đại diện đội nhấn mạnh.
VIETBUIDL & U2U – Đường ray và đèn tín hiệu”
Với Pencil, VIETBUIDL 2025 không chỉ là một cuộc thi, mà là bước ngoặt thật sự trong hành trình hoàn thiện sản phẩm.
Thông qua hackathon, họ được tiếp cận mạng lưới mentor quốc tế, nhận được phản biện và hỗ trợ kỹ thuật từ HackQuest, cùng sự đồng hành của U2U Network – nơi nhóm đã thử nghiệm, tinh chỉnh và tích hợp sản phẩm trực tiếp trên hạ tầng on-chain của U2U.
Đội mô tả VIETBUIDL như đường ray, và U2U như hệ thống đèn tín hiệu giúp họ vận hành an toàn, minh bạch và đúng hướng.
Nhờ đó, Pencil không chỉ có công cụ, mà còn có cộng đồng và chuẩn mực kỹ thuật để phát triển bền vững.
Hackathon giúp bọn mình nhìn thấy bức tranh lớn hơn, không chỉ xây Dapp, mà còn xây niềm tin' - một thành viên trong đội khẳng định.
Sau những phút đầu chia sẻ về dự án và những thành quả ban đầu, đại diện Pencil Finance cho biết, sau hackathon, cả đội sẽ bước ngay vào giai đoạn triển khai mới. Trong ba tháng tới, đội ngũ đặt ra hai mục tiêu rõ ràng:
- Ra mắt pool bán lẻ – cho phép nhà cho vay nhỏ lẻ tham gia đóng góp vốn, mở rộng khả năng tiếp cận và tạo nên thị trường tài chính học tập phi tập trung đầu tiên trong khu vực.
- Mở rộng mạng lưới đối tác – thêm hai đơn vị khởi tạo khoản vay mới tại Indonesia và Philippines, tiếp tục lan tỏa mô hình “vòng vốn công bằng” ra phạm vi Đông Nam Á.
Cả hai hướng đều phục vụ chung một tầm nhìn xây dựng hệ sinh thái tài chính học tập, nơi vốn di chuyển minh bạch, dòng tiền mang theo ý nghĩa, và người học không bị bỏ lại phía sau.
Người trẻ, bài toán cũ – và kỷ luật mới”
Buổi nói chuyện trực tuyến đã điều đọng lại nhiều điều, không phải là những thuật ngữ công nghệ, mà là kỷ luật trong cách họ vận hành dự án: Mọi khoản vay đều được thẩm định qua đối tác địa phương, mọi dòng tiền đều hiển thị rõ trên chuỗi. Và mọi quy trình – từ giải ngân đến hoàn trả – được thiết kế để không ai phải tin mù quáng vào lời hứa.
Họ hiểu rằng, để công nghệ thực sự chạm đất, cần bắt đầu từ những nguyên tắc rất cũ: Trung thực, minh bạch và trách nhiệm.
Và trong hành trình đó, blockchain chỉ là công cụ – niềm tin mới được xây từ kỷ luật và hành động.
Giữa những màn trình diễn tốc độ và tính năng tại VIETBUIDL 2025, Pencil Finance chọn kể về cơ hội học tập. Họ nhận giải qua một kết nối Internet, nhưng điều họ theo đuổi lại rất “chạm đất”:
Đưa vốn rẻ và minh bạch đến đúng nơi, để học phí không còn là ngõ cụt.
Nếu mỗi kỳ giải ngân và hoàn trả tiếp tục được soi sáng trên U2U, một lớp “lợi nhuận có trách nhiệm” sẽ lớn dần lên — lặng lẽ, nhưng bền bỉ — cùng những ước mơ đang bước vào giảng đường.
