Trump muốn “Lựa chọn Hạt nhân” để vượt thế bế tắc
Theo Reuters, ngày 30/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump kêu gọi Thượng viện loại bỏ quy tắc “filibuster” – một cơ chế cho phép các thượng nghị sĩ kéo dài thời gian tranh luận nhằm trì hoãn hoặc ngăn cản việc bỏ phiếu thông qua dự luật.
Để thông qua một đạo luật tại Thượng viện, cần tối thiểu 60/100 phiếu thuận, trong khi Đảng Cộng hòa hiện nắm 53 ghế, Đảng Dân chủ giữ 47 ghế. Điều này khiến phe Cộng hòa không thể đơn phương thông qua dự luật ngân sách để mở lại chính phủ.
Ông Trump viết trên mạng xã hội:
“Đã đến lúc Đảng Cộng hòa chơi ‘Lá bài Trump’ của mình, thực hiện Lựa chọn Hạt nhân – hãy loại bỏ filibuster, và làm điều đó ngay bây giờ!”.
Nhà lãnh đạo Cộng hòa cho rằng việc duy trì quy tắc này đang khiến “chính phủ bị tê liệt” và “nước Mỹ rơi vào tình trạng đóng cửa vô lý, gây tổn hại nghiêm trọng cho nền kinh tế”.
Đóng cửa chính phủ bước sang tháng thứ hai
Chính phủ Mỹ chính thức đóng cửa từ ngày 1/10, sau khi hai đảng không đạt được thỏa thuận ngân sách cho năm tài khóa 2026. Đến nay, bế tắc chính trị vẫn chưa có dấu hiệu được tháo gỡ.
Trong khi phe Cộng hòa đề xuất dự luật tạm thời cấp ngân sách đến ngày 21/11, phe Dân chủ yêu cầu mở rộng các khoản tín dụng thuế cho người dân trước khi phê duyệt chi tiêu công.
Thiệt hại kinh tế nặng nề
Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), việc đóng cửa kéo dài có thể gây thiệt hại 7 – 14 tỷ USD, làm giảm tăng trưởng GDP quý IV khoảng 2% do chi tiêu công bị đình trệ.
Khoảng 750.000 nhân viên liên bang đã bị cho nghỉ việc tạm thời hoặc làm việc không lương kể từ khi ngân sách cạn kiệt. Dù lực lượng quân đội, cảnh sát liên bang và nhân viên di trú vẫn được trả lương, hàng chục nghìn nhân viên khác vẫn đang phải làm việc trong tình trạng “không công”.
Nỗi lo của người dân trước nguy cơ mất tem phiếu thực phẩm
Cùng với đó, hàng triệu người dân thu nhập thấp bắt đầu đối mặt với nguy cơ mất trợ cấp thực phẩm, khi Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) do Bộ Nông nghiệp Mỹ điều hành sắp cạn ngân sách.
Melinda Delarosa, một bà mẹ đơn thân ở Massachusetts, chia sẻ cô không biết xoay xở ra sao khi tem phiếu thực phẩm – nguồn hỗ trợ duy nhất giúp nuôi con trai 11 tuổi mắc chứng tự kỷ – có thể bị dừng từ ngày 1/11.
USDA cho biết hơn 40 triệu người Mỹ đang nhận hỗ trợ từ SNAP, với mức trung bình 200 – 300 USD/tháng. Nếu chương trình bị gián đoạn, các hộ nghèo, người cao tuổi và người khuyết tật sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp nhất.
Đọc thêm: Tổng thống Donald Trump: Nếu đánh giá cuộc gặp với ông Tập trên thang điểm 10, thì tôi cho 12 điểm
Cảnh báo khủng hoảng hàng không
Phó tổng thống JD Vance cảnh báo hệ thống hàng không Mỹ có thể rơi vào hỗn loạn trong kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn, khi 13.000 kiểm soát viên không lưu và 50.000 nhân viên an ninh sân bay (TSA) phải làm việc không lương. Tỷ lệ chuyến bay bị đình trệ đã tăng từ 5% lên 24 – 44% trong những ngày gần đây.
Tác động tới thị trường và crypto
Đợt đóng cửa kéo dài khiến chi tiêu công đình trệ, niềm tin tiêu dùng sụt giảm và USD chịu áp lực điều chỉnh nhẹ. Giới phân tích cho rằng nếu bế tắc ngân sách khiến Fed phải trì hoãn kế hoạch tăng lãi suất, dòng tiền có thể tạm thời chảy sang các tài sản rủi ro như vàng và Bitcoin.
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, tâm lý bất ổn chính trị vẫn khiến thị trường tài chính Mỹ biến động mạnh — và crypto khó tránh khỏi xu hướng giao dịch phòng thủ.
Đọc thêm: Sau cuộc họp Powell: Fed hạ lãi suất 0,25%, dừng thắt chặt định lượng và lộ rõ chia rẽ nội bộ
